O GALEGO NO BIERZO. AS ADMINISTRACIOIS PÚBLICAS.
.JPG)
GALEGO NO BIERZO. AS ADMINISTRACIOIS PÚBLICAS.
por Xabier Lago Mestre, autor do libro EL BIERZO PROVINCIAL.
A
lingua galega no Bierzo necesita un uso administrativo que favoreza a súa
normalización. No ensino público o galego xa está presente desde 2001. Para
acadar isto houbo antes que negociar a aprobación de resoluciois políticas, no
Congreso dos deputados (1997) e nas Cortes de Castela e León (2000), a prol do
ensino do galego no Bierzo. Hoxe hai carencias pola falta de recoñecemento da
obriga de ofertar o ensino do galego en tódolos centros escolares do Bierzo
occidental (casos da Veiga de Valcarce, Quilous, Carracedelo, Fabeiro, etc).
O
Consello comarcal do Bierzo segue sen admitir o uso administrativo parcial do
galego. Intentouse este recoñecemento no regulamento orgánico, mais non foi
aprobado (2020). Moi importante sería a creación dun servizo lingüístico no
dito Consello comarcal. Este servizo podería asesorar aos concellos e xuntas
veciñais no uso administrativo do galego.
Hai
outras administraciois públicas que no futuro deberían permitir o uso parcial
do galego. Referímonos á Deputación leonesa, na súa delegación berciana, ou as
propias Cortes de Castela e León ou o Procurador do Común. Nesta dinámica
pasiva non se entende que a Cátedra de estudos leoneses (Universidade de León),
o Instituto leonés de cultura (Deputación leonesa) e mailo Instituto de cultura
de Castela e León (Burgos) pasen da nosa lingua galega, cando son entes públicos
pagados por cartos de todos. Velaí a necesidade de sinar protocolos de colaboración
interadministrativos coa Xunta de Galicia para executar estas demandas
lingüísticas. O obxectivo final ten de ser o recoñecemento de oficialidade para
o galego do Bierzo, no Estatuto de autonomía de Castela e León, o que obrigaría
ao uso administrativo deste idioma.
AS ACTIVIDADES ECONÓMICAS.
As
empresas privadas procuran os beneficios económicos. A falta de uso do galego
polas empresas demostra que non recadan cartos co seu uso. Temos o exemplo dos
medios de comunicación tradicionais (radios, tv, xornais e dixitais) que son
reticentes a permitir o uso do galego. Quizais tamén cavilen en que non hai
demanda desas informaciois galegueiras. A nosa alternativa está en internet, co
uso do galego en redes sociais, páxinas web, blogues, etc.
Hai
outras actividades comerciais que comezan a ter presente o galego de xeito
parcial. Temos os casos de certos comercios con títulos en galego (bares,
tendas…), ou incluso a oferta de certos productos (agrarios como mel, viños,
castañas, etc). Outro sector é o artesanato (cestería, madeira, etc), baseado
nos oficios tradicionais. A nivel turístico, a presenza do galego no Bierzo
pode favorecer as relaciois con Galiza en zonas veciñas coma Os Ancares, O
Courel, complexo aurífero das Médulas, Camiños de Santiago e Inverno, Gran
senda do río Sil, etc. A cultura galega común pode favorecer a chegada de
turistas de Galiza e ser máis aproveitado polas empresas do Bierzo
(restauración, hoteis, transportes, etc).
A CODA.
Partimos
de que somos unha minoría cultural asoballada pola aculturización que provoca a
maioría castelá. Agora ben, en poucos anos temos feitos varios avances (ensino,
recoñecemento legal, prestixio social, etc), e hai posibilidades de acadar
futuros obxectivos reivindicativos (novos falantes, dixitalización,
oficialidade, uso administrativo, etc). Sen embargo, nos podemos esquecer os
atrancos como a despoboación das zonas rurais, o envellecemento dos falantes, o
afastamento do resto da comunidade galega do noroeste peninsular, etc.
De
cara ao futuro temos que tomar conciencia da necesidade de modernizar o idioma
galego para adaptalo á dixitalización e mailo medio urbano que concentrará a
maior poboación no século XXI. Hai unha clara ameaza da cultura tradicional
galega do mundo rural, por mor do despoboamento e desenvolvemento da economía
capitalista (explotación da terra, auga, subsolo, ventos, etc).
Resulta
fundamental o apoio que atopemos na Galiza administrativa. Os tres territorios
estremeiros dependemos das dinámicas culturais, lingüísticas, dixitais e
políticas que tomen os poderes da Galiza. Desde O Bierzo hai que bater contra o
illamento forzado pola fronteira administrativa. Velaí outro xeito de
resistencia política que procura vincallos con partidos, propios e foráneos.
Pola
outra banda, haberá que mirar para o portugués e o brasileiro, polo que
representan nos niveis demográfico, territorial e dixital. En relación aos
neofalantes, temos que saber vender unha lingua moderna, funcional e
internacional, moi capaz de axudarlles no seu progreso educativo e profesional.
posted by Xabier Lago Mestre at 2:53 a. m.
0 Comments:
Publicar un comentario
<< Home