jueves, junio 21, 2018

LOS PREJUICIOS LINGÜÍSTICOS EN EL BIERZO.


PREJUICIOS LINGÜÍSTICOS.
por Javier Lago Mestre
Colectivo cultural Fala Ceibe do Bierzo.

En la región de El Bierzo tenemos varios idiomas en contacto, gallego, leonés y castellano. Las dos lenguas territoriales llevan siglos sufriendo la pérdida de hablantes por la presión del castellano, amparado por los procesos de oficialidad, urbanización, capitalismo, emigración rural, etc.

Las comentadas minorías lingüísticas también han sido sometidas al desprestigio social.  La pertenencia de El Bierzo a la provincia leonesa y a la Comunidad Autónoma de Castilla y León ha supuesto una dependencia política que ha despreciado el gallego por considerarlo ajeno a las nuevas identidades y fronteras lingüísticas. Así se ha fomentado el relato político de que en Castilla y León se habla castellano y no el gallego por sera foráneo.


La ciudadanía asume, por mandato político, la imposición del castellano en las instituciones y la educación. Pero la mayoría social se siente amenazada por los iniciales procesos  normalización lingüística del gallego. Por desconocimiento histórico, las demandas bilingües se  interpretan como una presunta imposición.

Es importante avanzar en la clarificación lingüística. En los períodos de más desprestigio de esta lengua se hablaba del chapurreau, propio de la baja autoestima y del desprecio. En otras ocasiones hubo referencias al dialecto berciano, en un exceso de localismo idiomático. Los defensores del leonés tuvieron que admitir la presencia en su ámbito territorial del llamado gallego-leonés, como habla con mezcla de los dos idiomas vecinos. Toda esta terminología es propia de ciertos prejuicios que no eran capaces de reconocer la existencia actual del idioma gallego en El Bierzo.



La normalización del gallego en la Comunidad Autónoma de Galicia supuso la admisión del gallego normativo o estándar. Todos los grandes idiomas precisan de la normativización para reconocer una gramática, léxico y fonética unitarias frente a las diferencias dialectales y territoriales. Estos procesos de normalización no son siempre pacíficos porque hay resistencias de los hablantes ante las novedades, caso de las hablas dialectales o de los idiomas derivados (portugués o brasileiro).

Na rexión do Bierzo ainda hai falantes que non asumen ben a presenza do galego normativo fronte ás falas locais. Ademais, tanto leoneses como casteláns cualifican ese galego estandar como alleo e colonizador. A realidade histórica é que tódalas linguas sempre teñen evolucionado por razoes políticas ou sociais. 


Os falantes bercianos queremos que a nosa lingua galega permaneza no tempo. Para isto convén que o galego supere os estreitos eidos rurais tradicionais. Necesita recuperar outras funcionalidades (administracioes, comercio, novas tecnoloxías, lecer, etc) cunha lingua estándar e unificada. Isto non quita que haxa usos do galego dialetal nos ámbitos familiar e coloquial de carácter oral.

O Bierzo ten a obriga de manter a lingua galega como patrimonio histórico e referente de dereitos idiomáticos. Fundamental será a recuperación de neofalantes capaces de acadar novos usos para esta lingua nosa. Un maior prestixio do idioma galego vai atraer falantes. Así será cunha comunidade galegofalante ampla, contando tamén con Galiza, Portugal e Brasil. Porque todos nos sentiremos máis orgullosos se a fala galega do Bierzo é capaz de evolucionar cara a un idioma con valor internacional.

O Bierzo, xuño de 2018.
www.facebook.com/javierlagomestre


http://sites.google.com/site/obierzoxa http://www.facebook.com/xabierlagomestre www.twitter.com/obierzoxa http://www.blogoteca.com/obierzoxa http://obierzoceibe.wordpress.com http://www.ciberirmandade.org/falaceive www.ponferrada.org www.partidodelbierzo.es

1 Comments:

Anonymous Paul Coulette said...

Há uma linguagem chamada brasileiro?

6:16 a. m.  

Publicar un comentario

<< Home