lunes, julio 30, 2018

OS CADERNOS BERCIANOS. LÉXICO URBANO.



OS CADERNOS BERCIANOS. O LÉXICO URBANO.
polo Coletivo cultural Fala Ceibe do Bierzo.

As zonas urbanas da cidade de Ponferrada, as vilas e as aldeas da rexión berciana amosan un importante léxico en galego. Eiquí recompilamos este vocabulario para que poida ser coñecido por todos e usado polos cidadáns e as institucioes locais (Consello Comarcal, consellos e pedanías).

NAS ZONAS VELLAS.

O edificio máis importante das capitais municipais é a Casa do Concello, onde se reúne a corporación local. Nos centros urbanos antigos existe Praza maior, onde xorden amplos soportáis para mercados, teatros ou igrexas. Tamén existen na meirande parte das localidades a Casa da pedanía para as xuntas veciñais. 

Entre os edificios relixiosos temos a igrexa, a colexiata de Vilafranca, o santuario das Angustias de Cacabelos, o cenobio, a abadía, as capelas, o mosteiro de Carracedo, as ermidas e demais. Preto das igrexas rurais existen os adros e os cemiterios. 


As localidades do Bierzo teñen rúas que forman o rueiro mais hai outras calellas ou calexos. Tamén temos beirarrúas (aceras en castelán) e sumidoiros de augas pluviais. As rúas teñen vivendas e predios (solares), incluso algún rañaceo (rascacielos) en Ponferrada. Na trama urbana hai prazas e cruzamentos. Nas vilas do Camiño de Santiago xorden cruceiros e milladoiro (moreas de pedras) na Cruz de Ferro. 

As máis importantes localidades estiveron arrodeadas polas cercas medievais, casos de Ponferrada e Vilafranca. Otras tiveron castelos, en Bembibre, Valboa, Corullón, Cornatelo, etc.    Os ríos bercianos son atravesados por pontes históricas ou modernas e máis pequenos pontelos.

OS SERVIZOS PÚBLICOS.

Entre os abundantes servizos públicos destacan os xulgados, centros de saúde, xeriátricos, tanatorios, etc. As administracioes públicas están formadas polas estatais, autonómicas, provinciais (Deputación de León), entes locais (Consello Comarcal, concellos e pedanías rurais.

As institucioes educativas teñen as escolas infantís e primaria, institutos de ensino medio, escolas de idiomas, escolas de oficios e universidades coas súas facultades e campus.


Vista panorámica de Rimor do Bierzo.

AS ZONAS VERDES E DEPORTIVAS.

As nosas vilas e cidades teñen xardíns, destacando a Alameda de Vilafranca do século XIX. Ao seu carón xorden os paseos e praias fluviais para desfrute dos cidadáns.

As zonas deportivas abranguen os pavillóns multideportivos cubertos e os campos de fútbol, zonas de baños, etc. 

Outras áreas dotacionais coresponden coas Casas da Cultura, tanatorios, Casas da Garda Civil, etc. As vilas e cidades necesitan grandes aparcadoiros para deixar os numerosos autos dos seus cidadans e turistas. 

As localidades rurais ben poden recuperar as vellas airas comunais cos traballos das mallas coma recreación histórica. Outro tanto pode acontecer cos lavadoiros públicos, os fornos comunais, os vellos potros de madeira, etc. 


OS CENTROS COMERCIAIS.

Salientamos  as antigas ferrarías para producir produtos de ferro. Nos muiños obtiñan  fariña dos cereais (trigo, centeo, maínzo…). Os fornos comunais elaboraban pan e están a ser restaurados en moitas localidades. Nas tabernas e adegas privadas vendíanse os viños da colleita local.

O comercio tradicional existe hoxe nas tendas, panadarías, peixerías, quioscos, mercados e feiras locais,  perruquerías (peluquerías), pastelarías, carnecerías e demais. 

  No comercio moderno atopamos unha variada oferta. Servizos bancarios ou financeiros, as viñotecas, etc.

  O Bierzo. Xullo de 2018.

http://sites.google.com/site/obierzoxa http://www.facebook.com/xabierlagomestre www.twitter.com/obierzoxa http://www.blogoteca.com/obierzoxa http://obierzoceibe.wordpress.com http://www.ciberirmandade.org/falaceive www.ponferrada.org www.partidodelbierzo.es

sábado, julio 28, 2018

O BIERZO TAMÉN RECLAMA O NOSO GALEGO.


O BIERZO TAMÉN EN GALEGO.
Por Xabier Lago Mestre.

Non se pode negar que hai moito descoñecemento sobre a reivindicación do galego nos territorios estremeiros. Neste caso, dende o coletivo cultural Fala Ceibe do Bierzo, queremos informar do que reivindicamos na nosa rexión. Concretamente, fixarémonos na estratexia empregada coa última campaña a prol da presenza do galego no Consello comarcal do Bierzo.

O Consello Comarcal é a institución de goberno na rexión do Bierzo. Foi creado no ano 1991 por lei autonómica. O dito Consello colabora con tódolos concellos e mailas pedanías. Até hoxe o galego non ten presenza no labor político do Consello por iso a nosa campaña vindicativa. Cando se consiga o uso parcial do galego polo Consello, o noso idioma terá unha visibilidade e un prestixio especial para o resto de entes locais.



Hai anos que andamos detrás do Consello Comarcal para que o idioma galego teña uso institucional mais até hoxe só temos as súas promesas. O Consello comenta que hai unha proposta de convenio de colaboración coa Xunta de Galicia para o fomento do galego no Bierzo. Chegou a hora de presionar máis. Por iso principiamos unha campaña ante os medios de comunicación para reclamar que no portal dixital do Consello apareza o galego xa.

A NOVA CAMPAÑA RECLAMATIVA.

Por suposto, na nosa reivindicación tivemos moi en conta a lexislación lingüística. Así contamos coa Constitución, o Estatuto de Autonomía de Castela e León (art. 5.3), Carta europea de linguas rexionais e minoritarias, Ley autonómica de creación do Consello comarcal do Bierzo (1991) e diversas sentenzas sobre o eusquera en Trebiño. Sen embargo, cremos que a presión mediática foi máis forte e convincente ca xurídica ante a caste política resistente.


A nosa campaña tivo grande repercusión mediática en León, O Bierzo e Galiza. Case que tódolos xornais, en papel e dixitais, fixéronse eco da nosa demanda lingüística. Isto foi abraiante! Quizais tiña axudado o contexto de combate político das vindeiras elecioes locais do ano 2019. O importante é que a nosa mensaxe sobre o galego chegou a moitos leitores e ouvintes.

Antes de seguir convén facer un apuntamento interesante. No Bierzo ben sabemos que a minoría galegofalante sofre continuas discriminacioes lingüísticas ante a maioría castelán. Os poderes políticos, institucionais, económicos e informativos marcan as regras do xogo. Tras longas reclamacioes acadamos pequenas concesioes porque avanzamos paseniño ante a cadencia que nos impón o poder castelán.

RESULTADOS DA REIVINDICACIÓN.

Trala dita campaña mediática polo uso do galego no Consello Comarcal chegan os resultados. A presión mediática e dos falantes, mediante a remesa de cartas ao dito Consello, foi importante segundo nos contaron. Incluso o chamado Procurador do Común de Castela e León (Valedor do Pobo rexional) abriu un expediente informativo tralas demandas.


O Consello Comarcal semella reacionar ante a presión social. Así acadamos xa un pequeño acordo verbal. Este coletivo Fala Ceibe remesará varias series de léxico galegoberciano para que sexan publicitadas no portal dixital do Consello. Traballaremos de balde para facilitar a presenza imediata do galego. Xa non haberá que agardar máis para que se traduza parte do portal dixital comarcal ao galego dende Galiza. Esperamos que o noso traballo altruista sirva para que o Consello cumpra finalmente co prometido connosco.

Resulta de grande importancia que o galego teña presenza no portal dixital do Consello Comarcal. Así o galego consegue un protagonismo institucional e visibilidade social. A chave está en demandar que o galego nesta insltitución non caia no formalismo xurídico con meras traducioes dos contidos atuais en castelán. Procuraremos que o galego no susodito portal sexa algo vivo e prático para os galegofalantes. Esta luita non será doada porque os políticos de turno de seguro que tratarán todo o contrario, que teña mínima presenza sen eficacia xurídica.


O Consello Comarcal é a máis importante institución territorial do Bierzo. Mais hai outros entes locais, casos dos concellos e pedanías (xuntas veciñais nas localidades). Non é que o Consello Comarcal teña moitos cartos nin competencias mais menos teñen os concellos rurais e pedanías. Por iso resulta fundamental que o Consello axude no fomento do galego ao resto das institucioes locais bercianas.

Non podemos permitir que este novo galego institucional sirva só aos políticos para asinar convenios de colaboración e contratos administrativos que procuran gastos sen eficacia xurídica para os galegofalantes. Porque hai uns dereitos lingüísticos que agardan ser recoñecidos aos bercianos e as bercianas. No futuro utópico non poderá haber diferenzas entre os falantes galegos da Galiza administrativa e do Bierzo estremeiro.

O Bierzo, xullo de 2018
www.facebook.com/javierlagomestre

http://sites.google.com/site/obierzoxa http://www.facebook.com/xabierlagomestre www.twitter.com/obierzoxa http://www.blogoteca.com/obierzoxa http://obierzoceibe.wordpress.com http://www.ciberirmandade.org/falaceive www.ponferrada.org www.partidodelbierzo.es

lunes, julio 23, 2018

O GALEGO NO BIERZO ( 3ª PARTE) POR MARCELINO TABOADA.


O GALEGO NO BIERZO (III)
por Marcelino Taboada.

Na actualidade cóntanse no planeta unhas 6.000 linguas vivas, o cal supón unha enorme riqueza cultural, idiosincrática, de tradicións e costumes, de modos de vida e de diversidade e transmisión oral noutros moitos eidos, que convén preservar e fornecer. Nelas albíscase unha tendencia de mingua cara ao futuro, que nos levará ata a persistencia efectiva ‒no remate deste mesmo século‒ da metade das hoxe en día existentes. Unha mágoa que conduce a laiarse con posterioridade ás veces, sen xeito de emenda a curto prazo nin arranxo ningún (cómpre pois, neste xusto intre, lembrar as regras da dinámica das civilizacións e a súa loita arreo por espallarse ‒ante todo introducindo neoloxismos, polo que concirne ás principiais potencias industriais e comerciais‒ e ocupar o máximo espazo posible, tamén no dominio lingüístico)!


Emporiso, polo que atinxe ao idioma galego, a meirande parte dos entendidos amosan nas súas análises unha perspectiva alentadora e, aínda máis, mesmo optimista. Para que se esqueza definitivamente (nas súas constantes manifestacións e mostras acaíntes cara ao mundo exterior) un idioma calquera, segundo as teorías filolóxicas e pescudas sociolóxicas pertinentes e solventes, téñense que cumprir toda unha morea de condicións adversas e sucedérense, entre outras contrariedades e atrancos salientables, os seguintes factores de risco: escaso prestixio social, abandono progresivo a prol de favorecer unha alternativa considerada mellor e máis rendible social e economicamente dende puntos de vista diversos, unha tendencia crecente e irreversible de postergación ‒ no que respecta á súa utilidade en canto a sistema de comunicación‒ pola banda das vindeiras xeracións, incuria con visos de permanencia na súa transposición escrita (e, asemade, no ámbito correspondente ao tratamento oral), uso restrinxido nos terreos científico, técnico, académico,… (o que conleva, a maiores e a longo prazo, unha ausencia ou relaxación da normativa, un desleixo e desidia polo que fai á súa corrección e unha transcrición constante con erros inescusables), desaparición de modelos sobranceiros a imitar (nos medios públicos e privados, no sistema de relación, no sector da burguesía e do poder gubernativo, na administración e na burocracia,…) e unha repercusión nefasta da coñecida coma evolución regresiva consonte a unha lei clásica de culturas en conflito. Así mesmo e sempre, esta norma da lóxica ampárase entón nun contexto adecuado e, noutro fío prospectivo, a súa vixencia encontraríase estreitamente vencellada coa modernidade. E ademais (no caso das linguaxes minoritarias), debido a que a súa transmisión se mantén transitando por un vieiro que vén de acadar un franco proceso de forte aceleración regresiva (nomeadamente cando a súa aplicación non se compensa, no senso inverso, mediante unha discriminación positiva ou a través dunha necesaria protección e acougo do orixinario, enxebre ou máis ben... vernáculo), o perigo de esquecemento medra ostensiblemente.


A un tempo, por se non foren dabondo as fortalezas debulladas a modo de calidades do galego, é obrigado engadir uns trazos que compoñen o deseño dun porvir prometedor no seo da mobilidade característica do home tecnolóxico, espido e dixitalizado, na que se inseriría a temática fundamental de progreso, máis aló dos indubidables avances no campo que atangue a un aspecto sumamente radical o racial: a considerable amplitude na área do enxebre, do singular e propio, do privativo e típico de seu (alén de tópicos manidos e vetustos). É dicir, convén acoutar o ámbito de desenvolvemento dos idiomas (tal e seren seres mutantes) por mor de atopar as adaptacións precisas no seu caso, v.g: a inclusión recente no espazo lusófono (feito de especial incidencia, transcendencia vital e potencial percorrido), a normalización non acadada en plenitude, ata o de agora, pero en curso de lograla (premisa que esixe sen demora un abano complexo de accións a levar a cabo, p. ex.: discriminación positiva, achegas especiais ás Institucións académicas e aos autores noveis e innovadores, estímulo a programas de esparexemento divulgativo etc., que acollan simultaneamente as mudanzas na actual etapa de eclosión de modas ou preferencias cambiantes da mocidade e da infancia,…) e un fato de medidas e ideas ‒xunto ao aproveitamento de lerias ou banalidades a piques de se converter en hábitos pasaxeiros‒ dirixidas ao fomento de intercambios entre axentes culturais dinámicos e creativos (traducións, doblaxes, convenios de colaboración no espectro asociativo e cidadán etc.), ao obxecto de artellar un sistema de abordaxe con resultados cos que poidamos nos aledar. Así e todo, nun contexto negativo e de signo contrario, aínda se aprecian tentativas que pugnan na teima de reducir a multiplicidade e variedade dos pobos, en xeral. 


Non obstante, iso é rexeitado polos seus destinatarios ‒agás unha minoría reaccionaria‒ dunha forma recorrente e reivindicativa. Estas devanditas actitudes recíprocas se significan alternativamente, e ante todo se subliñan, no momento da concorrencia sincrónica dunha cantidade inxente de falantes dispares. Preténdese tamén nesa conxuntura plasmar o afastamento, e incluso enfrontamento, de xentes de rexións xeográficas diferenciais en contacto (a arrepiante Torre de Babel). Esta patente pretensión estratéxica e de vocación internacionalizadora ‒evidenciada de cando en vez‒ preséntase, mesmamente, a título de desculpa: trataríase de xustificar a procura dunha imprescindible universalidade homoxénea e beneficiosa estandarización que adoitan conter na súa concreción as novas aportacións ciéntifico-técnicas e informáticas. Á maneira de circunstancia coadxuvante, a celeridade no campo das interaccións multifuncionais (que xa se adiviñan ao alcance, axiña, da xuventude e que están a constituír o sinal distintivo do novo paradigma de relación global) agroman, subrepticia e afoutamente, co gallo de crear unha sociedade baseada en comportamentos semellantes: agardando desa guisa unha unicidade asoballadora, que conformaría a expresión real dun mito utópico ou dunha panacea irrealizable.
                                            

                                                      Marcelino B. Taboada
http://sites.google.com/site/obierzoxa http://www.facebook.com/xabierlagomestre www.twitter.com/obierzoxa http://www.blogoteca.com/obierzoxa http://obierzoceibe.wordpress.com http://www.ciberirmandade.org/falaceive www.ponferrada.org www.partidodelbierzo.es

martes, julio 17, 2018

EL CORREGIDOR DE PONFERRADA Y LOS SEÑORES.


EL CORREGIDOR Y LOS SEÑORES.
por Javier Lago Meste.

Fueron los Reyes Católicos los que crearon el corregimiento de Ponferrada, tras la expulsión del conde de Lemos y la compra de esa villa berciana. En el año 1486 fue nombrado el primer corregidor para gobernar esta la villa, su tierra de 13 aldeas, y la provincia de El Bierzo para ejecutar mejor las políticas de la Corona de Castilla.

La llegada de los corregidores a El Bierzo favoreció la rebelión de los vasallos contra los abusos monásticos y la demanda de justicia ante el corregidor de Ponferrada. Así aconteció con los pleitos señoriales de San Andrés de Espinareda  y Carracedo a fines del siglo XV. Las sentencias trataron de rebajar la presión señorial sin acabar con el régimen señorial.


Mosteiro de S. Pedro de Montes.

La reforma monástica, emprendida por los Reyes Católicos, también exigió la intervención del corregidor de Ponferrada. Hubo resistencias en Carracedo, S. Andrés de Espinareda y S. Pedro de Montes. Posteriormente, en 1521, la persecución de delincuentes, por el corregidor de Ponferrada, en la jurisdicción de S. Pedro de Montes, provocó la declaración de entredicho y excomunión del oficial real por el arcediano de El Bierzo. 

La derrota del conde de Lemos, ante el ejército de los Reyes Católicos, supuso su expulsión de El Bierzo y la creación del marquesado de Villafranca (1486), teniendo como base  los territorios ocupados. Pero la presión señorial del nuevo marquesado tuvo que ser controlada por la Corona. Así aconteció cuando los marqueses pretendieron las alcabalas del monasterio de O Cebreiro (1523), donde debió intervenir el corregidor ponferradino. Otro tanto aconteció con los abusos de los oficiales señoriales, como el alcaide de Sarracín (1491).


El obispo de Astorga no podía ejercer adecuadamente la justicia en sus territorios ante la presión señorial laica. De ahí que Los RRCC ordenasen la concesión de la justicia al corregidor de Ponferrada (1497), “allende del puerto del Rabanal”, especialmente en Los Barrios de Salas. Pero como la intervención del corregidor impedía la presión territorial del señor de Bembibre (caso de Noceda), éste demandó amparo real (1499). Finalmente, ante la dicha resistencia monástica y señorial, los Reyes Católicos decidieron reducir la amplia jurisdicción del corregidor en El Bierzo (1501), “dejéis libremente la jurisdicción zivil e criminal de los dichos lugares abadengos de los dichos monasterios, que son en la dicha provincia del Vierzo”.

El corregidor de Ponferrada tuvo que intervenir en un conflicto entre el marqués de Astorga y el obispado de Astorga. En 1495 el poderoso noble pretendía repoblar la ermita de Sta. Mª de Priou y cobrar alcabalas. Pero el problema surgió cuando esa intervención señorial trajo como consecuencia la despoblación del lugar de Luyego del obispado de Astorga.


La conflictividad interseñorial era generalizada a fines del siglo XV. En este contexto el señor de Posada, criado del conde de Benavente, pretendía la vecina villa de Congosto, del deán de Astorga (1495). De nuevo el corregidor de Ponferrada tuvo que aplicar la violencia real.

O Bierzo, xullo de 2018
www.facebook.com/javierlagomestre
www.obierzoceibe.blogspot.com

http://sites.google.com/site/obierzoxa http://www.facebook.com/xabierlagomestre www.twitter.com/obierzoxa http://www.blogoteca.com/obierzoxa http://obierzoceibe.wordpress.com http://www.ciberirmandade.org/falaceive www.ponferrada.org www.partidodelbierzo.es

jueves, julio 05, 2018

EL GALLEGO EN EL PORTAL DEL CONSEJO COMARCAL BERCIANO.


EL CONSEJO COMARCAL DE EL BIERZO
IGNORA EL IDIOMA GALLEGO 
EN SU PORTAL DE INTERNET.

El colectivo cultural Fala Ceibe do Bierzo informa que el Consejo Comarcal de El Bierzo acaba de presentar su nuevo portal en internet (ww.ccbierzo.com). Con sorpresa e indignación hemos comprobado que no aparece para nada la lengua gallega. Una vez más esta institución comarcal ignora la presencia del idioma gallego en El Bierzo occidental. Los bercianos gallegohablantes nos sentimos ofendidos por este trato discriminatorio por parte de los políticos dirigentes del ente comarcal.

LA PROTECCIÓN LEGAL DEL GALLEGO DE EL BIERZO.

De nuevo recurrimos a la legislación vigente para demandar un mayor respeto institucional con el idioma gallego de El Bierzo. Seguidamente hacemos una relación de la variada normativa que protege nuestra lengua gallega.

La Constitución española, en su artículo 3.2, indica que “la riqueza de las distintas modalidades de España es un patrimonio cultural que será objeto de especial respeto y protección”. 

El Estatuto de Autonomía de Castilla y León, en su reforma por Ley Orgánica 4/1999, ha incluido la referencia expresa al gallego de El Bierzo, “gozará de respeto y protección la lengua gallega en los lugares en que habitualmente se utilice” (art. 5.3). 

Las Cortes de Castilla y León también aprobaron la Ley de modificación parcial de la Ley regional por la que se crea y regula la Comarca do Bierzo (Ley 17/2010, de 20 de diciembre) que reconoció “en la Comarca de El Bierzo gozará de respeto y protección la lengua gallega en los lugares en los que habitualmente se utilice” (artículo 1.4). A pesar de este mandato legal, que afecta directamente al Consejo Comarcal de El Bierzo, esta institución no hace nada por proteger y fomentar el gallego.



El Reino de España ratificó la Carta Europea de las Lenguas Regionales o Minoritarias, cuyo instrumento de ratificación fue publicado en el BOE de 15 de septiembre de 2001. Este instrumento también se aplica a las lenguas no oficiales, caso del idioma gallego de El Bierzo, según se indica en el preámbulo, “España declara, a los mismos efectos, que también se entienden por lenguas regionales o minoritarias las que los Estatutos de Autonomía protegen y amparan en los territorios donde tradicionalmente se hablen”. 

Ahora bien, nada se ha hecho por la ejecución del contenido del artículo 10, de esta Carta Europea, referido a “autoridades administrativas y servicios públicos”. Así, hay un total incumplimiento de lo estipulado por el artículo 10.2, para las autoridades administrativas locales y  regionales que no emplean la lengua gallega, los ciudadanos no podemos presentar solicitudes orales o escritas en gallego, los textos oficiales no tienen ediciones bilingües, en los debates de las asambleas locales no se emplea el gallego, y no se permiten las formas tradicionales y correctas de los topónimos en gallego o la versión bilingüe.

La lengua gallega de El Bierzo no tiene el reconocimiento legal de cooficialidad. Pero como ha indicado la sentencia de 3 de marzo de 2004 del Tribunal Supremo, para la lengua eusquera del Condado de Treviño, se pueden realizar medidas de “carácter informativo” compatibles con la legalidad vigente. Esta utilización informativa de una lengua no oficial se puede aplicar al uso administrativo del gallego por el Consejo Comarcal de El Bierzo. Este sería el caso de la presencia del idioma gallego en su portal de internet.



POR LA VISIBILIDAD ADMINISTRATIVA DEL GALLEGO DE EL BIERZO.

Hemos visto la diversa normativa que ampara la protección y el uso institucional del gallego por parte del Consejo Comarcal de El Bierzo. Pero los actuales dirigentes de este ente comarcal siguen ignorando la presencia del gallego en El Bierzo occidental y los derechos lingüísticos de sus hablantes.

Por todo lo comentado, el colectivo cultural Fala Ceibe do Bierzo hace un llamamiento a la ciudadanía para reclamar la utilización parcial del idioma gallego por el Consejo Comarcal de El Bierzo. En este sentido demandamos la inmediata presencia del gallego en el portal de internet del Consejo Comarcal. Para conseguir este objetivo planteamos distintas vías de actuación.

El envío de correos electrónicos al Consejo Comarcal (info@ccbierzo.com) por parte de los ciudadanos en demanda de la presencia del gallego en su portal de internet.

Divulgación de este comunicado de Fala Ceibe en Galicia, entre los partidos políticos, instituciones culturales, medios de comunicación y ciudadanía en general, para difundir esta problemática concreta y pedir su apoyo solidario con nuestra  demanda lingüística.



Remesa inmediata de la correspondiente carta-queja al Procurador del Común de Castilla y León (pccyl@pccyl.es). Para que tenga conocimiento de esta justa y legítima demanda en favor del idioma gallego de El Bierzo. Con ello esperamos la intervención de este Procurador, ante el propio Consejo Comarcal de El Bierzo, para que le inste a que el gallego tenga presencia inmediata en el portal de internet.

Ponferrada, 6 de julio de 2018.

Javier Lago Mestre, portavoz del colectivo Fala Ceibe do Bierzo.
Dirección: C/Lago Carucedo, 5. 1º, 24400 Ponferrada.
Tfno. 695344293. www.obierzoceibe.blogspot.com

REPERCUSIÓN EN DIGITALES DE ESTA NOTICIA.
http://praza.gal/movementos-sociais/17074/fala-ceibe-denuncia-os-obstaculos-para-o-uso-do-galego-no-bierzo/

http://xornalgalicia.com/galicia/6465-dende-o-coletivo-cultural-fala-ceibe-do-bierzo-queremos-denunciar-a-falta-da-nosa-lingua-galega-no-novo-portal-do-consello-comarcal-do-bierzo-ente-territorial-e-politico-do-bierzo.html

http://sites.google.com/site/obierzoxa http://www.facebook.com/xabierlagomestre www.twitter.com/obierzoxa http://www.blogoteca.com/obierzoxa http://obierzoceibe.wordpress.com http://www.ciberirmandade.org/falaceive www.ponferrada.org www.partidodelbierzo.es